“Nie taka Szwecja lagom” Maciej Zborowski

Maciej Zborowski – skandynawista, rusycysta, przedsiębiorca, bloger i doktor językoznawstwa – bierze na warsztat 20 stereotypów o Szwecji, które jego zdaniem są najbardziej zakorzenione w świadomości nie Szwedów. Niektóre z mitów potwierdza, inne obala, a jeszcze innym przyznaje status półprawdy. Autorowi nie da się zarzucić stronniczości: przytacza dane statystyczne, podaje mnóstwo przykładów z codziennego życia Szwedów, swoje twierdzenia podpiera licznymi przypisami. 

Struktura książki jest bardzo przyjazna czytelnikowi. Tekst urozmaicają tabelki, grafiki i zdjęcia. Każdy z 20 rozdziałów poświęcony jest jednemu ze stereotypów, a kończy się podsumowaniem, czyli wydaniem werdyktu i weryfikacją mitu. Fascynująca Szwecja: kraj dobrobytu, demokracji, równości, raj dla emigrantów, kraj luterański… Czy aby na pewno? I w jakim stopniu. Celem Zborowskiego jest pokazanie zjawisk zachodzących u naszego sąsiada z Północy – ku przestrodze lub ku inspiracji. Jak to zazwyczaj bywa nic nie jest czarno- białe. Złożone zagadnienia dotyczące historii, religii, gospodarki, demografii, edukacji, polityki, działalności mediów stara się pokazać wieloaspektowo, z punktu widzenia różnych grup społecznych, przytaczając w miarę możliwości wszystkie głosy publicznej debaty.

Dla mnie najbardziej interesujące okazały się rozdziały poświęcone imigracji oraz kwestii wolności słowa i politycznej poprawności. Masowy napływ imigrantów, którego apogeum miało miejsce wiosną 2015 roku, sprawił że Szwedzi podzielili się na dwa obozy: “(…) jedna strona twierdzi, że imigracja wzbogaca i jest finansowo zyskowna dla kraju przyjmującego imigrantów, a druga  – że jest wręcz przeciwnie, bo imigracja stanowi koszt i pogarsza warunki życia w kraju”. Z jednej strony na szali mamy imigrantów udających nieletnich, by wyłudzić należne dziecku w UE świadczenia… Od 2016 roku Szwecja radzi sobie z tym problemem dokonując medycznej analizy wieku. 

Autocenzura: potężna i … niebezpieczna

Dmuchanie na zimne, prewencja, paranoiczna dbałość o to robimy i mówimy. W większości to działanie oddolne, wynikające ze szwedzkiej mentalności nastawionej na unikanie konfliktów i dążenie do rozwiązywania sporów w drodze negocjacji. Tak wygląda to w Szwecji. To również zgodne jest ze szwedzkim lagom – dążeniem do uzyskania równowagi i spokoju, skupieniu się na tu i teraz, umiarkowanie. 

W wielu przypadkach polityczna poprawność dyktowana jest odgórnymi nakazami: w publicznej telewizji SVT obowiązują szczegółowe wytyczne dotyczące nazywania narodowości przez osoby odpowiedzialne za tworzenie komunikatów medialnych. Dokument ma aż 4 strony!

Szwecja jest rajem na ziemi, ale jak w każdym raju jest też trochę dziegciu. Z książką “Nie taka Szwecja lagom” razem z autorem poznasz wady i zalety kraju Wikingów, kraju IKEI. Jeśli interesujesz się Szwecją, chcesz tam pojechać, szukasz książki z pogranicza reportażu i publicystyki, lubisz wiedzieć co i jak, książka Ci się spodoba.

Wciąż nie jesteś przekonany? Zajrzyj tutaj!

Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu Editio.

Metryczka

Tytuł: “Nie taka Szwecja lagom”

Autor: Maciej Zborowski

Wydawnictwo: Editio

Ilość stron: 231